Τρίτη 29 Ιανουαρίου 2008

Χριστόδουλος


Ο Χριστόδουλος ήταν σίγουρα ένας χαρισματικός άνθρωπος. Τώρα που έφυγε από τη ζωή, ήρθε η ώρα να τον κρίνουμε. Ως άνθρωπο και πνευματικό ηγέτη βεβαίως και όχι σαν Θεό...

Ο βίος κι η πολιτεία κάθε ηγέτη κρίνονται πάντα υπό ένα πρίσμα: πέτυχε με τις δράσεις του να βελτιώσει τις συνθήκες που βρήκε, όταν ανέλαβε τον ρόλο του;

Έως το 1998 Αρχιεπίσκοπος ήταν ο Σεραφείμ. Η Εκκλησία τότε ήταν ένα κλειστό σύστημα ανθρώπων. Δεν απασχολούσε την κοινωνία με την ύπαρξή της και προτιμούσε να δρα μακριά από κάμερες και δημοσιότητα. Ο Σεραφείμ ήταν ένας άνθρωπος που είχε τον σεβασμό των ανθρώπων, αλλά διατηρούσε μια απόσταση από τα κοινά.

Ο Χριστόδουλος άλλαξε εντελώς τον προσανατολισμό της Εκκλησίας. Άρχισε να μιλάει μια γλώσσα οικεία στους νέους ανθρώπους. Στήριξε ευπαθείς ομάδες με πολλές δράσεις και άνοιξε νέους δρόμους για την Ορθοδοξία, σε παγκόσμιο επίπεδο.

Μιλούσε για βιοηθική, για εκτρώσεις, για προγαμιαίες σχέσεις. Μιλούσε για όλα τα σύγχρονα θέματα-ταμπού με μια προοδευτική γλώσσα. Εμπέδωσε έτσι στην κοινή γνώμη την αντίληψη ότι η Εκκλησία δεν είναι ένας θεσμός που περιμένει να πάμε εμείς σε αυτήν. Έρχεται αυτή σ’ εμάς.

Το αξίωμα της ζωής του ήταν να πλησιάσει η Εκκλησία στον λαό. Και κάπου εκεί έχασε το μέτρο: μιλούσε επί παντός του επιστητού. Έπαιρνε θέση πάνω σε κάθε θέμα της επικαιρότητας: για τα Σκόπια, για τις ταυτότητες, για όλα.

Στο ερώτημα εάν εδικαιούτο να μιλάει, η απάντηση είναι προφανώς καταφατική. Στις δημοκρατίες όλοι έχουν δικαίωμα να ομιλούν. Όλοι έχουν δικαίωμα να εκφράζουν την άποψή τους, αλλά και να κρίνονται γι’ αυτήν.

Το ζήτημα στην περίπτωση του (μακαριστού πια) Αρχιεπισκόπου Χριστόδουλου δεν ήταν το δικαίωμα να έχει μικρόφωνο. Το ζήτημα ήταν η θέση του μικροφώνου: ο Χριστόδουλος μιλούσε για πολιτική από άμβωνος και όχι εκτός των ναών. Μιλούσε με φόντο τους Αγίους της θρησκείας μας. Μιλούσε, τρόπον τινά, εξ ονόματος του Θεού μας. Άρα η γνώμη του δεν υπόκειτο σε κριτική...

Τώρα πια που έφυγε αυτός ο εξαιρετικά χαρισματικός άνθρωπος, η Εκκλησία καλείται να επιλέξει τη νέα πορεία της. Καλείται να συνεχίσει την πλούσια εξωστρεφή δράση που ανέπτυξε υπό την καθοδήγηση του Χριστόδουλου, αλλά και να απαντήσει στο εξής ερώτημα:

Θέλει να είναι παράγοντας διαμόρφωσης του πολιτικού status quo στην Ελλάδα ή προτιμά να αφοσιωθεί στον εμπλουτισμό του ποιμαντικού της έργου;

Σε στιγμές κρίσης θεσμών και αξιών, όπως η σημερινή, πολλοί άνθρωποι αναζητούν στήριγμα στην πνευματικότητα της Εκκλησίας. Ο Χριστόδουλος πέτυχε να κάνει την Ορθοδοξία πιο οικεία σε όλους μας, γι' αυτό οι πολίτες θα τον θυμούνται για πάντα.

Ο νέος Αρχιεπίσκοπος καλείται τώρα να κάνει την Ορθοδοξία ακόμα ισχυρότερο στήριγμα για τους αδύναμους. Έστω κι αν δεν πετύχει τα υψηλά ποσοστά δημοφιλίας του προκατόχου του, καλείται να ισορροπήσει ανάμεσα στην εξωστρέφεια που είναι απαραίτητη και στην ελέω Θεού εξουσία που είναι ξεπερασμένη.

Κυριακή 20 Ιανουαρίου 2008

Ηχορύπανση


Υπάρχουν σήμερα πολλά ανοιχτά μέτωπα. Οι πολιτικοί μας, αντί να ασχολούνται με DVD και «εκβιασμούς» θα μπορούσαν να ασχολούνται με πιο σοβαρά θέματα. Όπως η ηχορύπανση.

Η Ελλάδα έχει 5 πόλεις στη λίστα με τις πιο θορυβώδεις πόλεις της Ευρώπης: Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Ηράκλειο και Λαμία. Στην Αθήνα, το 60% του πληθυσμού εκτίθεται ημερησίως κατά μέσο όρο σε ήχους άνω των 75 dB (που είναι το όριο της «θορυβώδους κατάστασης»). Το δε καλοκαίρι, η ηχορύπανση εξαπλώνεται σε όλες τις τουριστικές περιοχές της χώρας.

Γιατί άραγε πρέπει να ασχοληθούμε σήμερα με το ζήτημα της ηχορύπανσης;

Η ηχορύπανση έχει πολλές επιπτώσεις στην υγεία. Εκτός από τα προβλήματα ακοής που προκαλεί, η ηχορύπανση δημιουργεί άγχος και ευθύνεται για πλήθος ψυχοσωματικών ασθενειών. Έχει παρατηρηθεί ότι όσοι είναι διαρκώς εκτεθειμένοι σε θόρυβο έχουν αυξημένη πίεση, διαταραχές ύπνου, κακή διάθεση, μειωμένη απόδοση στην εργασία, πονοκεφάλους, ταχυπαλμίες, δυσκολία συγκέντρωσης και απομνημόνευσης.

Δηλαδή η ηχορύπανση πλήττει την ανθρώπινη υγεία και κατ’ επέκταση την οικονομική ανάπτυξη. Πλήττει μάλιστα ανισομερώς τους πολίτες, αφού τα πιο υποβαθμισμένα προάστια είναι σαφώς πιο θορυβώδη από τις περιοχές «αμμιγούς κατοικίας».

Και τι μπορεί να γίνει για το ζήτημα της ηχορύπανσης;

Κατ’ αρχάς, η ελληνική νομοθεσία μεταξύ 1976-2007 περιλαμβάνει 25 ΦΕΚ σχετικά με την ηχορύπανση. Άρα, φαινομενικά, το κράτος ασχολείται επισταμένως με το πρόβλημα και εκδίδει σχετικώς περίπου έναν νόμο κάθε χρόνο.

Όμως, είναι γνωστό ότι η πολυνομία είναι η εστία της παρερμηνείας. Οι νόμοι πρέπει να γίνουν πιο απλοί, λιγότεροι και πιο αυστηροί στους παραβάτες. Τόσο όσον αφορά τα όρια λήψης μέτρων, όσο και σχετικά με τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν.

Οι έλεγχοι από την Τροχαία, την Επιθεώρηση Εργασίας και το ΥΠΕΧΩΔΕ μπορούν να γίνουν πιο αποτελεσματικοί. Τόσο προληπτικά (ΚΤΕΟ, πρόγραμμα «αθόρυβα προϊόντα»), όσο και κατασταλτικά. Είναι χαρακτηριστικό ότι στο πρώτο εξάμηνο του 2007, σε 1.872 ελέγχους Φορτηγών, μόνο ένα (1) κρίθηκε θορυβώδες! Πολύ άτυχος ο συγκεκριμένος οδηγός...

Το κράτος πρέπει να καθορίζει τις χρήσεις γης ανάλογα με την παραγωγή ηχορύπανσης ή την ανάγκη για προστασία από την ηχορύπανση. Είναι χαρακτηριστικό ότι επί της Λεωφόρου Βασιλίσσης Όλγας, ενός δρόμου με τόση κυκλοφοριακή επιβάρυνση, έχουν χωροθετηθεί δώδεκα (12) νοσοκομεία. Η ηχορύπανση πρέπει να γίνει παράμετρος χωροταξικού σχεδιασμού.

Επίσης, ο κυκλοφοριακός σχεδιασμός (κόμβοι, χρόνος πρασίνου στα φανάρια, παρόδια φύτευση) οφείλει πια να λάβει υπόψη του την επιβάρυνση που η κυκλοφορία προκαλεί στα επίπεδα ηχορύπανσης.

Επιπλέον, απαιτείται να θεσπιστούν οι προδιαγραφές για μελέτες Ηχομόνωσης στα κτιριακά έργα και να απαιτείται, μαζί με τις υπόλοιπες μελέτες (Στατικά, Αρχιτεκτονικά, Θερμομόνωση κλπ.) να κατατίθεται και μελέτη Ηχομόνωσης για τη λήψη άδειας οικοδομής.

Τέλος, είναι κρίσιμο να υπάρχει διαρκής on-line χαρτογράφηση των επιπέδων θορύβου σε μια πόλη. Αυτό θα συμβάλλει στην ενημέρωση των πολιτών και έτσι οι πολίτες θα μπορούν να κινητοποιηθούν για να αντιμετωπίσουν ένα συγκεκριμένο πρόβλημα με μετρήσιμους στόχους. Η ηχορύπανση θα γίνει σε ευρεία κλίμακα κριτήριο ποιότητας ζωής σε μια περιοχή.

Οι πολίτες βέβαια δεν αρκεί να γνωρίζουν τα επίπεδα θορύβου. Σε μεγάλο βαθμό απαιτείται να αναπτυχθεί ένα αίσθημα σεβασμού των υπολοίπων. Διότι όλοι είμαστε παραγωγοί θορύβου, είτε στο σπίτι μας, είτε στον δρόμο με την αναίτια χρήση της κόρνας.

Η ευαισθητοποίηση από μόνη της δεν αρκεί. Συγχρόνως πρέπει να γνωρίζουμε και τα δικαιώματά μας. Να ξέρουμε π.χ. ότι για περιπτώσεις Εξωτερικού Θορύβου μπορούμε να απευθυνόμαστε στη Διεύθυνση Περιβάλλοντος, Τμήμα Θορύβου του ΥΠΕΧΩΔΕ. Για Εργασιακό Θόρυβο μπορούμε να απευθυνόμαστε στο Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας του Υπουργείου Εργασίας. Ενώ για θόρυβο από Νυχτερινά Κέντρα μπορούμε να απευθυνόμαστε στις Διευθύνσεις Υγείας των Νομαρχιών. (Οι οποίες όμως είναι υπεύθυνες για ορισμένες μόνο ώρες της ημέρας! Η πολυνομία που λέγαμε πριν...)

Στην αντιμετώπιση του αστικού θορύβου, τέλος, σπουδαίο ρόλο μπορούν να παίξουν και οι πολιτικοί μηχανικοί. Απαραιτήτως βέβαια χρειάζονται επιμόρφωση σε θέματα ηχομόνωσης, διότι οι γνώσεις από το Πολυτεχνείο δεν είναι ισόβιες.

Αλλά και με πιο απλά μέτρα στο εργοτάξιο, όπως η λήψη μέτρων προστασίας των εργαζομένων και η τήρηση του ωραρίου κοινής ησυχίας. Το ωράριο κοινής ησυχίας το καλοκαίρι (01/4-30/9) είναι 15:00-17:30 & 23:00-07:00. Τον χειμώνα (01/10-31/3) είναι 15:30-17:30 & 22:00-07:30.

Τεχνικές λύσεις υπάρχουν σήμερα πολλές: Πορώδη Ηχοαπορροφητικά (για υψηλές συχνότητες), Συνηχητές Μεμβράνης (για χαμηλές συχνότητες), Συνηχητές Κοιλότητας (για στενή περιοχή συχνοτήτων), Διάτρητα Απορροφητικά (συνδυασμός των παραπάνω) και Ηχοπετάσματα (για τον κυκλοφοριακό θόρυβο). Αρκεί να εφαρμόζονται υπεύθυνα από τους πολιτικούς μηχανικούς και η εφαρμογή τους να πιστοποιείται στον χρήστη του κτιρίου με φωτογραφίες και πιστοποιητικά.

Σε έναν ακόμα πιο ιδεατό κόσμο, θα υπήρχε και Μητρώο Εμπειρίας Κατασκευαστών Ιδιωτικών Έργων όπου θα καταγραφόταν η εμπειρία των μηχανικών και των συνεργείων που εφαρμόζουν ηχομονωτικές λύσεις. Τόσο σε νέες κατασκευές, όσο και σε ήδη υφιστάμενες.

Το ζήτημα της ηχορύπανσης είναι ιδιαίτερα κρίσιμο. Μας έχει απασχολήσει όλους και θα συνεχίσει να μας απασχολεί, όσο δεν προσπαθούμε να το αντιμετωπίσουμε. Με χαρά θα διαβάσω και τις δικές σας απόψεις και εμπειρίες.

Τετάρτη 9 Ιανουαρίου 2008

Α-κατάλληλοι


Μια χώρα που τα προηγούμενα χρόνια είχε κάνει άλματα προόδου σε δομές και υποδομές της κοινωνίας της, δικαιούται να έχει υψηλούς στόχους. Αξίζει να τη διοικούν κυβερνήτες με όραμα. Μέχρι να μπουν τα α-κατάλληλα πρόσωπα στην κατάλληλη θέση...

Στα μέσα Δεκέμβρη 2007, ο Πρωθυπουργός της χώρας λαμβάνει υλικό που αποδεικνύει μερικές από τις ατασθαλίες του πανίσχυρου διοικητή του Υπουργείου. Τον οποίον μάλιστα ο ίδιος είχε επιλέξει και είχε εξοπλίσει με υπερ-αρμοδιότητες! Αμέσως τον ωθεί σε παραίτηση...

Η παραίτηση όμως έπεσε λίγο βαριά στο έως τότε δεξί χέρι του Πρωθυπουργού. Και εκτός από την παραίτηση, ωθείται και σε απόπειρα αυτοκτονίας! (Ευτυχώς η απόπειρα δεν είχε επιτυχία ανάλογη με αυτή που φαίνεται ότι είχε επιδείξει σε πλήθος αποχαρακτηρισμών αρχαιολογικών χώρων...)

Ο Πρωθυπουργός βαδίζει στον μόνο δρόμο που γνωρίζει να περπατάει: να φαινόμαστε πολιτικώς ορθοί μέχρι να ξεχάσει η κοινή γνώμη την ουσία.

Δηλώνει ότι «η υπόθεση θα διαλευκανθεί πλήρως», αλλά αρνείται να επιτρέψει στη δικαιοσύνη να μάθει ποιος του παρέδωσε το υλικό! Δηλώνει ότι θα υπάρξει «μηδενική ανοχή στη διαφθορά», αλλά δεν μπορεί για άλλη μια φορά να αποτρέψει τους άμεσους συνεργάτες του από κατάχρηση εξουσίας! Δεν μπαίνει καν στον κόπο να περικόψει αρμοδιότητες από τη Γενική Διεύθυνση του Υπουργείου Πολιτισμού, ώστε να μην κάνει κι ο επόμενος τα ίδια...

Γιατί γίνονται όλα αυτά σήμερα; Την απάντηση την έδωσε το 1911 ο Καβάφης:

«Σα βγεις στον πηγαιμό για την Ιθάκη,
να εύχεσαι νά ‘ναι μακρύς ο δρόμος,
γεμάτος περιπέτειες, γεμάτος γνώσεις»

Ο σημερινός Πρωθυπουργός έγινε Πρόεδρος Κόμματος πριν περάσει από πολιτικές περιπέτειες. Η μόνη του υπουργική προσφορά στην πολιτική είναι η θητεία του στο Υπουργείο Πολιτισμού. Πλασαρίστηκε απλώς ως «ο πιο κατάλληλος» για να ξαναφέρει την παράταξή του στην εξουσία. Καθιερώθηκε κατόπιν στην κοινή γνώμη ως ο κήνσορας της ηθικής!

Εκτός αυτού, η παράταξή του έμεινε επί πολλά χρόνια στην αντιπολίτευση. Όμως τα χρόνια αυτά δεν τα αξιοποίησε για να μάθει. Τα στελέχη της καλλιέργησαν στην κοινή γνώμη την εντύπωση ότι η εξουσία δεν είναι ευθύνη, είναι λάφυρο! Προφανώς προετοιμάζοντας την απόπειρα συμψηφισμού που θα επακολουθούσε.

Πάσχουμε σήμερα στα κριτήρια της «καταλληλότητας». Νομίζουμε ότι καταλληλότερος είναι εκείνος που έχει πιο γυαλιστερό πρόσωπο ή μεγαλύτερη ικανότητα παραγωγής της πιο έξυπνης ατάκας.

Υπάρχει ωστόσο ακόμα μια μερίδα πολιτών που θεωρεί ότι ο πλέον κατάλληλος είναι εκείνος που επιλέγει τη σωστή Ιθάκη σε κάθε φάση της ζωής του. Εκείνος που έχει πάντα στο νου του τον προορισμό και ζει για το ταξίδι.

Που ξέρει ότι για να φτάσεις εκεί χρειάζονται συγκρούσεις κι όχι συμβιβασμοί. Που γνωρίζει ότι στον προορισμό πρέπει να φτάσεις...

«πλούσιος με όσα κέρδισες στον δρόμο,
μη προσδοκώντας πλούτη να σε δώσει η Ιθάκη»

Αυτοί οι πολίτες πλουτίζουν μέσα από συζητήσεις. Καλλιεργούν τη νεωτερικότητα αντλώντας παραστάσεις από την κοινωνία κι όχι από την τηλεόραση. Και προς το παρόν σιωπούν. Αλλά δε θα είναι για πάντα μουγγοί!

Τρίτη 1 Ιανουαρίου 2008

Ευχές με μαντινάδα!


Με την καινούρια τη χρονιά

ευχή καρδιάς σου κάνω

να στρώνει η ζωή χαρές

να περπατείς επάνω!