Κυριακή 25 Οκτωβρίου 2009

Διαβούλευση


Αύριο 26/10/09, στις 12 το μεσημέρι, ολοκληρώνεται η πρώτη δημόσια διαβούλευση για νομοσχέδιο του ελληνικού κράτους. Είναι σίγουρα μια ιστορική στιγμή. Αρκεί;

Όχι, δεν αρκεί! Όπως δεν αρκούν τα θεμέλια, για να χτίσεις ένα σπίτι. Όπως δεν αρκεί ένα ραντεβού, για να κάνεις πρόταση γάμου. Όπως δεν αρκεί η πρώτη μέρα στη δουλειά, για ν’ αποκτήσεις επαγγελματική εμπειρία.

Αλλά χωρίς το πρώτο βήμα, τίποτα δεν έπεται!

Πού στοχεύει όμως αυτή η πρωτοβουλία;

Πολλοί τη θεωρούν πρωτοπόρα. Αλλά περιμένουν να δουν το αποτέλεσμα. Γιατί ο κόσμος σήμερα κρίνει εκ του αποτελέσματος. Κι επιπλέον έχει μπολιαστεί με απαισιοδοξία και δυσπιστία για οτιδήποτε καλείται «κρατικό».

Άλλοι πάλι τη βλέπουν με σκεπτικισμό. Τη θεωρούν μια απόπειρα να κατακερματιστεί και να εξατομικευτεί η λαϊκή συμμετοχή, να εξαντλείται σε ατομικά σχόλια εξ αποστάσεως.

Προσωπικά, θεωρώ πως είναι ένα βήμα προς την άμεση και διαρκή δημοκρατία. Η έννοια του feedback εισέρχεται ως συστατικό στη λειτουργία του κράτους. Οι εξουσιάζοντες νιώθουν επιτέλους την ανάγκη να ρωτήσουν, πριν νομοθετήσουν. Η χρησιμότητά της όμως θα κριθεί από τον βαθμό ενσωμάτωσης των σχολίων.

Η αξιοποίηση της τεχνολογίας καθιστά σήμερα εφικτή τη μαζική συμμετοχή στη διαμόρφωση πολιτικών. Άρα δικαιολογίες δεν υπάρχουν για όσους δεν έχουν την πολιτική βούληση για τέτοιου είδους τομές.

Όσο κι αν καλλιεργείται η εντύπωση ότι οι πολίτες είναι απαθείς, η αλήθεια είναι πως σήμερα διαθέτουμε μια πολύ καλλιεργημένη και μορφωμένη γενιά. Που μπορεί να συνεισφέρει στη βελτίωση νομοσχεδίων.

Επειδή συγχρόνως είναι και σκληρά εργαζόμενη. Άρα γνωρίζει τους νόμους της αγοράς και μπορεί να επισημάνει παγίδες.

Π.χ. σ’ αυτήν τη δημόσια διαβούλευση συμμετείχαν οδηγοί κρατικών αυτοκινήτων. Που ζουν τόσα χρόνια από μέσα το «σύστημα», αλλά ποτέ δεν είχε ζητηθεί η άποψή τους για τον εξορθολογισμό του.

Το internet όμως είναι ένας υπέροχος τρόπος για να σπάσουν οι μεσάζοντες. Είναι ένας ουσιαστικός τρόπος για να επιτευχθεί δημόσια διαβούλευση, χωρίς στεγανά και χωρίς κλειστές πόρτες.

Είναι ένας άμεσος, εύκολος και γρήγορος τρόπος για να δοθεί κίνητρο συμμετοχής στους πολίτες, οι οποίοι μπορούν ακόμα και από το σπίτι τους να συμμετέχουν στη συνδιαμόρφωση πολιτικών και στην εξειδίκευση δράσεων.

Άραγε οι χρυσοπληρωμένοι σύμβουλοι, που το κράτος χρησιμοποιούσε τόσα χρόνια, έκαναν καλύτερες επισημάνσεις στα νομοσχέδια που διαμορφώνονταν και ψηφίζονταν εν κρυπτώ;

Επί δεκαετίες έχουμε μάθει να πιστεύουμε σε πυραμίδες: η πολυπληθής βάση στηρίζει τους εκπροσώπους της που στηρίζουν τον επικεφαλής. Ήρθε η ώρα ν’ αποκτήσουμε άλλη κουλτούρα:

Την κουλτούρα της οριζόντιας συμμετοχής. Την κουλτούρα της ισότιμης δημόσιας διαβούλευσης. Την κουλτούρα της διαφάνειας, που οδηγεί στην επιβράβευση της αξιοκρατίας.

Πληρώναμε τόσα χρόνια επιτροπές «συμβούλων» με αποτέλεσμα πλήρως δυσανάλογο με την παχυλή αμοιβή που δινόταν.

Κι εδώ και 56 χρόνια επιχειρείται να μπει μαχαίρι στη σπατάλη των κρατικών οχημάτων. Αλλά πάντα, μετά τον αρχικό ενθουσιασμό, άρχιζαν ν’ ανοίγουν μικρά παραθυράκια που κατέληγαν σε γενικευμένες εξαιρέσεις.

Γιατί πάντα η οριζόντια συναπόφαση συγκρούεται με την κατακόρυφη ιεραρχική δομή άσκησης εξουσίας. Και νικητής είναι πάντα η δεύτερη...

Άρα προαπαιτούμενο τώρα είναι να αξιοποιήσουμε τα λεγόμενα social media. Σε βάθος χρόνου όμως, όχι για στιγμιαίο εντυπωσιασμό. Και χωρίς να τα δούμε σαν υποκατάστατο της συλλογικής λαϊκής συμμετοχής.

Σήμερα που ο κόσμος έχει απαξιώσει πλήρως τις δομές και λειτουργίες του κράτους είναι η ώρα να δομήσουμε μια νέου τύπου δημοκρατία. Μια δημοκρατία πιο άμεση, η οποία δεν θα εξαντλείται στην περιοδική ψήφο, αλλά θα έχει για οξυγόνο της τη διαρκή συμμετοχή!

Τρίτη 20 Οκτωβρίου 2009

Τούβλα

Πάντα με συναρπάζει το χτίσιμο των τούβλων. Είπα να μοιραστώ μαζί σας μερικές εικόνες για να δείτε τι εννοώ:

Εν αρχή είναι το σχέδιο. Χωρίς «σχέδιο» τίποτα δε γίνεται. Αυτόματος πιλότος δεν υπάρχει, ούτε στη ζωή, ούτε στην οικοδομή. Ο Καραμανλής που νόμιζε ότι υπήρχε, είδαμε όλοι τι έπαθε...

Μετά το σχέδιο, τη μεγαλύτερη σημασία έχει το πρώτο τούβλο! Αυτό ορίζει την ευθεία της πρώτης σειράς. Και στην πρώτη σειρά θα πατήσει όλος ο τοίχος. Γι’ αυτό έχει σημασία να υλοποιηθεί σωστά και χωρίς βιασύνη. Είναι ο οδηγός μας!


Αυτό ισχύει για όλα: από μια ανθρώπινη σχέση έως τις δράσεις μιας κυβέρνησης. Αν η αρχή γίνει στραβά, δύσκολα ισιώνουν μετά τα πράγματα. Αλλά ακόμα και να γίνει ίσια, δε σημαίνει ότι όλα θα είναι πάντα ίσια!

Γι’ αυτό χρησιμοποιούμε το ράμμα. Και εξασφαλίζουμε έτσι το χτίσιμο του τοίχου θα είναι κατακόρυφο. Αν δεν το πετύχει ο χτίστης, η δικαιολογία είναι έτοιμη: «θα το ισιώσεις στα επιχρίσματα».



Αν όμως προχωράς με τέτοιου είδους δικαιολογίες, δεν πας μακριά. Αν μεταθέτεις ένα πρόβλημα στο μέλλον, απλώς δυσκολεύεις το μέλλον σου!

Όσο πιο ψηλός είναι ένας τοίχος, τόσο πιο απαραίτητο είναι το σενάζ. Για να σπάσεις το ύψος του μονοκόμματου χτισίματος και να αυξήσεις κάπως τη στατικότητά του.

Επειδή χρειάζεσαι μια νέα ενδιάμεση βάση εκκίνησης στο χτίσιμο και επειδή η συνεκτικότητα της λάσπης ανάμεσα στα τούβλα δεν είναι απολύτου εμπιστοσύνης για να χτίσεις όλο το ύψος χωρίς σενάζ.


Έτσι είναι και σε κάθε μας δράση. Ξεκινάμε με «σχέδιο», χτίζουμε κατακόρυφα, αλλά χρειαζόμαστε και νέες βάσεις πού και πού. Δεν μπορούμε να τα κάνουμε όλα απνευστί!


Ο τοίχος όμως δεν ορίζει απλώς τον χώρο. Χρειάζεται να έχει κι άλλες ιδιότητες, όπως π.χ. να προσφέρει επαρκή θερμομόνωση. Γι’ αυτό βάζουμε θερμομονωτικά φύλλα ανάμεσα σε δυο δρομικούς τοίχους. Αν αυτά δεν τοποθετηθούν κατά τη φάση της κατασκευής, δεν μπορούν να μπουν μετά.

Όπως και σε κάθε μας δράση: αν δεν κάνουμε αυτό που πρέπει, όταν πρέπει, μετά είναι αργά!

Τι άλλο χρειάζεται;

Εργαλεία. Καλό είναι το εμπειρικό αλφαδολάστιχο, αλλά ένας χωροβάτης προσφέρει μεγαλύτερη ακρίβεια.


Και έλεγχος! Καλή είναι η εμπειρία του μάστορα, αλλά και η σκιά (του μηχανικού) διορθώνει ορισμένα μικρά ή μεγάλα λαθάκια.


Η τοιχοποιία είναι για μένα ένα απ’ τα πιο ενδιαφέροντα στάδια σε μια κατασκευή. Επειδή ορίζεις τον χώρο, επειδή μετατρέπεις την επιφάνεια σε όγκο!

Αλλά κι επειδή έχει αρκετά κοινά με πολλά πράγματα που χρειάζεται να κάνουμε στην καθημερινή μας ζωή.

Τρίτη 6 Οκτωβρίου 2009

"Δε χρωστάω σε κανέναν"


Ο Γιώργος Παπανδρέου ορκίστηκε νέος Πρωθυπουργός της χώρας, μετά από μια πεντακάθαρη πολιτική νίκη. Μια νίκη που έως πριν 15 μήνες φάνταζε σενάριο πολιτικής φαντασίας.

Η προεκλογική καμπάνια του ΠΑΣΟΚ ήταν γενικά πολύ πετυχημένη. Ο ANemos τη χαρακτήρισε case study για τις επόμενες γενιές επικοινωνιολόγων.

Προσωπικά, ξεχώρισα δυο προεκλογικά μηνύματα: το «Πάμε» και το «Δε χρωστάω σε κανέναν».

Το «Πάμε» ήταν ευφυέστατο. Είναι ρήμα, άρα δείχνει κίνηση. Είναι δισύλλαβο, άρα σύντομο. Είναι Α’ Πληθυντικός, άρα χωράει (και εκφράζει) πολλούς.

Το «Δε χρωστάω σε κανέναν» όμως εκτιμώ ότι στόχευσε απευθείας στο υποσυνείδητο του κόσμου! Επειδή είναι κάτι που πραγματικά θα ήθελαν να πουν όλοι σήμερα:

«Δε χρωστάω σε κανέναν» θέλει να πει κάθε νέος που τελειώνει το πανεπιστήμιο. Αλλά για να βρει δουλειά (ακόμα και σε ανασφάλιστο stage) χρειάζεται να παρακαλάει γνωστούς και φίλους στον δημόσιο, αλλά και στον ιδιωτικό τομέα.

«Δε χρωστάω σε κανέναν» θέλει να φωνάξει ο εργαζόμενος που δουλεύει υπερωρίες, χωρίς να πληρώνεται. «Επειδή, λένε, τα κέρδη μειώθηκαν.» Και βλέπει συγχρόνως τα μπόνους των υψηλόβαθμων στελεχών να αυξάνονται.

«Δε χρωστάω σε κανέναν» θέλει να πει ένας άρρωστος που πάει σε νοσοκομείο. Γιατί υπάρχουν φορές που αντιμετωπίζεται ala cart, ανάλογα με το πόσο «γενναιόδωρος» είναι.

«Δε χρωστάω σε κανέναν» θέλει να πει κι ένας άνθρωπος με αναπηρίες. Που είναι αποκλεισμένος από τη μετακίνηση, αλλά κι από την κοινωνική ζωή.

«Δε χρωστάω σε κανέναν» θέλει να βροντοφωνάξει ο κάθε αγρότης. Που βλέπει ότι πουλάει στους μεσάζοντες όλο και φθηνότερο, ενώ τα τελικά προϊόντα πωλούνται στους καταναλωτές όλο και ακριβότερα.

«Δε χρωστάω σε κανέναν» θέλει να ψιθυρίσει και κάθε πολιτικός. Αλλά συχνά δυσκολεύεται να το πει, ακόμα και στον καθρέφτη του πια...

«Δε χρωστάω σε κανέναν» θέλει να πει κάθε μικρομεσαία επιχείρηση που χάνει συνέχεια τις δουλειές από τους μεγάλους. Κι αναγκάζεται μετά να τους παρακαλάει για να πάρει καμιά υπεργολαβία...

«Δε χρωστάω σε κανέναν» θέλει να φωνάξει κι ο μικρομεσαίος ελεύθερος επαγγελματίας. Που χρειάζεται «μέσο» ακόμα και για να του εγκριθεί η επιδότηση από το ΕΣΠΑ.

«Δε χρωστάω σε κανέναν» θέλει να πει και κάθε μικρομεσαίος επιχειρηματίας. Που επενδύει στην καινοτομία, αλλά η γραφειοκρατία του προκαλεί αδιανόητες καθυστερήσεις προκειμένου να λάβει την άδεια λειτουργίας. Και αναγκάζεται να παρακαλάει ακόμα και βουλευτές γι’ αυτό.

«Δε χρωστάω σε κανέναν» θέλουμε εν ολίγοις να φωνάξουμε όλοι! Αλλά δεν μπορούμε. Γιατί είμαστε πια δανειολήπτες ελπίδας με υψηλότατο επιτόκιο.

Σε μια Ελλάδα που οι ανισότητες όλο και μεγαλώνουν, οι εξαρτήσεις είναι πια μια αναγκαιότητα. Όποιος μιλάει για «ίσες ευκαιρίες» αντιμετωπίζεται σαν γραφικός.

Όποιος απαιτεί να μην υπάρχουν «ημέτεροι», «δοτοί» και «αρεστοί» αντιμετωπίζεται σαν εξωγήινος.

Κι όμως! Η αδυναμία εισόδου κι οι ανισότητες στην αγορά εργασίας είναι σοβαρά δομικά προβλήματα. Σε ό,τι επενδύει κανείς τον χρόνο του δεν μπορεί να βλέπει άλλους να τον προσπερνούν, επειδή πήραν το ασανσέρ, όσο εκείνος ανέβαινε από τις σκάλες.

Γι’ αυτό το «Δε χρωστάω σε κανέναν» ήταν πράγματι ένα υπέροχο σύνθημα. Μπορεί όμως να γίνει κι ένας συναρπαστικός στόχος στη διακυβέρνηση της χώρας.

Αυτό ίσως είναι το μόνο που χρωστάει ο Γιώργος Παπανδρέου σε όσους τον εμπιστεύτηκαν. Κι ίσως είναι κι ο μόνος που μπορεί να το πετύχει! Γιατί γνωρίζει καλά τι αξία έχει το να είσαι αυτόφωτος.

Δευτέρα 5 Οκτωβρίου 2009

Οι δρόμοι που προσμένω


Η απερχόμενη κυβέρνηση της Ν.Δ. θα μείνει στην ιστορία ως η κυβέρνηση της απογραφής και της παραγραφής.

Ο Καραμανλής δεν είχε απολύτως κανένα σχέδιο για τη χώρα! Υπνώτιζε τον κόσμο μ’ έναν ανούσια επαναλαμβανόμενο βερμπαλισμό. Ενώ περιοριζόταν συνολικά σε μια επικοινωνιακή διαχείριση της επικαιρότητας.

Γι’ αυτό επί 5,5 χρόνια απλώς αντιπολιτευόταν την αντιπολίτευση.

Πίστεψε ότι η εξουσία ασκείται με «αυτόματο πιλότο». Ότι όσο εύκολα βρέθηκε στη θέση του πρωθυπουργού, άλλο τόσο εύκολα θα κυβερνάει. Για πάντα!

Το 2004 ο κόσμος τον εμπιστεύτηκε, επειδή μπούχτισε με την αλαζονεία του ΠΑΣΟΚ αλλά και επειδή ταυτίστηκε με τα συνθήματά του: «Επανίδρυση του κράτους», «σεμνά και ταπεινά» κλπ.

Το 2007 του έδωσε μια δεύτερη ευκαιρία. Αλλά όταν συνέχισε να επαναλαμβάνει τα ίδια και τα ίδια και να μην κάνει τίποτα, εκτός από το να συγκαλύπτει, τον εξαφάνισε χωρίς δεύτερη σκέψη.

Πραγματικά αδυνατώ να βρω έστω και κάτι θετικό που έμεινε στη χώρα την περίοδο 2004-2009. Τα λόγια και τα χρόνια τα χαμένα δηλαδή...



Για το ΠΑΣΟΚ, η νίκη με πάνω από 10 μονάδες διαφορά είναι ευχή και κατάρα. Είναι ευκαιρία για ρήξεις και τομές, αλλά μπορεί να γίνει και μήτρα αλαζονείας.

Αποδείχτηκε άλλωστε περίτρανα ότι ο κόσμος έχει ανάγκη να ελπίσει σε κάτι. Αλλά αν προδώσεις τις ελπίδες του, σε τιμωρεί πολύ σκληρά.

Ο κόσμος θέλει αποτέλεσμα. Θέλει να δει ορατή βελτίωση της ζωής του. Θέλει να τεθούν πάλι στόχοι και να νιώσει ότι υπάρχει ένα γενικότερο σχέδιο.

Η αγορά χρειάζεται ρευστότητα, αλλά όχι ελευθεριότητα. Το κράτος δεν μπορεί να διοικεί τα πάντα, αλλά δεν είναι δυνατόν να ψάχνει και για δοσατζήδες που θα αγοράσουν την περιουσία του κοψοχρονιά.

Οι τράπεζες δεν είναι δυνατόν να συνεχίσουν να βγάζουν απ’ τη μύγα ξύγκι. Η ανάπτυξη δεν είναι δυνατόν να επεκτείνεται στον χώρο και στον χρόνο ασύστολα.

Το μέλλον δεν μπορεί να υποθηκεύεται πάντα προς όφελος του παρόντος. Η εξουσία δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται άλλο σαν ευκαιρία πλουτισμού.

Ήρθε ο καιρός να δοθεί πάλι έμφαση στην ευθύνη κι όχι στη δόξα της διακυβέρνησης. Ήρθε ο καιρός να αξιοποιηθούν οι καλύτεροι. Αυτό θα εντείνει τον ανταγωνισμό και θα ανεβάσει το επίπεδο.

Ήρθε ο καιρός να δημοσιεύονται όλα στο διαδίκτυο, για να ελέγχονται όλοι διαρκώς. Ήρθε ο καιρός να πάψει να θεωρείται η κομματική ταυτότητα διαβατήριο επιτυχίας.


Ο Γιώργος Παπανδρέου έρχεται σε μια πολύ δύσκολη στιγμή. Ας μην επιχειρήσει να συγκριθεί με την απερχόμενη κυβέρνηση, αλλά με τις ελπίδες που δημιούργησε. Φαίνεται να έχει την πολιτική βούληση γι’ αυτόν τον αγώνα.

Ο ρόλος του θα είναι κρίσιμος. Γιατί η ασυδοσία που οδηγεί στη διαφθορά έχει αφετηρία: αν ο πρωθυπουργός δεν ελέγχει τους υπουργούς, οι υπουργοί δεν ελέγχουν τους γενικούς γραμματείς, οι γ.γ. δεν ελέγχουν τους υφισταμένους και ξεκινάει το «πάρτυ».

Το «πάρτυ» όμως αυτό μας έχει φέρει ένα βήμα πριν τη χρεοκοπία. Μόνο ένας ισχυρός πρωθυπουργός με βούληση για ρήξεις και τομές μπορεί να βάλει φρένο στην ασυδοσία αυτή.

Μόνο έτσι θα δομηθεί ξανά η κοινωνία των αγώνων και όχι των σιαγώνων!


[Το σκίτσο είναι του Σπύρου Ορνεράκη από ΤΑ ΝΕΑ - 02/10/09]

Κυριακή 4 Οκτωβρίου 2009

Γελοιογραφίες εκλογών 2009

Του Κ.Μητρόπουλου - ΤΑ ΝΕΑ 02/9/2009

Του Σ.Βαρελά - http://barelskitsa.blogspot.com 02/9/2009

Του Κ.Μητρόπουλου - ΤΑ ΝΕΑ 04/9/2009

Του ANKYR - http://ankyr.blogspot.com 04/9/2009

Του Ηλ.Μακρή - ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ 05/9/2009

Του Γ.Ιωάννου - http://yannis-ioannou.com 06/9/09

Του ANKYR - http://ankyr.blogspot.com 07/9/2009

Του Ανδρ.Πετρουλάκη - ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ 10/9/2009

Του Σπ.Ορνεράκη - ΤΑ ΝΕΑ 14/9/2009

Του Ηλ.Μακρή - ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ 18/9/2009
Του Κ.Μητρόπουλου - ΤΑ ΝΕΑ 22/9/2009
Του Κ.Μητρόπουλου - ΤΑ ΝΕΑ 24/9/2009


Του Ανδρ.Πετρουλάκη - ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ 25/9/2009

Του Κ.Μητρόπουλου - ΤΑ ΝΕΑ 26/9/2009

Του Ηλ.Μακρή - ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ 27/9/2009

Του Ανδρ.Πετρουλάκη - ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ 27/9/2009

Του ΚΥΡ - ΤΟ ΒΗΜΑ 27/9/2009

Του Ηλ.Μακρή - ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ 29/9/2009

Του Ανδρ.Πετρουλάκη - ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ 29/9/2009

Του Κ.Μητρόπουλου - ΤΑ ΝΕΑ 01/10/2009

Του Σπ.Ορνεράκη - ΤΑ ΝΕΑ 01/10/2009

Του Κ.Μητρόπουλου - ΤΑ ΝΕΑ 02/10/2009

Του Ηλ.Μακρή - ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ 02/10/2009

Ήταν μια όμορφη προεκλογική περίοδος. Αν και σύντομη, ήταν αρκετά πολιτική!

Ξημερώνει τώρα η μέρα των εκλογών. Ισχύει πάλι ό,τι είχαμε συζητήσει στις Ευρωεκλογές:
Ούτε αποχή, ούτε ανοχή!
Αλλά αυτή τη φορά υπάρχει και κάτι ακόμα: η επιλογή του σταυρού! Θέλει τεράστια προσοχή για να ξεχωρίσει η ήρα από το στάρι!

Καλή ψήφο σε όλους και όλες!