Χθες, σήμερα, αύριο

Η πρόσφατη πολιτική δολοφονία της Μπεναζίρ Μπούτο στο Πακιστάν μοιάζει με τη δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη στη Θεσσαλονίκη τον Μάη του ’63 από παρακρατικούς: καμία αστυνομική προστασία των πολιτικών αντιπάλων, απόπειρα συγκάλυψης των δολοφόνων, αστήρικτες έως φαιδρές επικλήσεις «τυχαίου ατυχήματος».

Οι πολιτικές δολοφονίες έχουν πάντοτε πίσω τους μεγάλη ουρά. Το χέρι του δολοφόνου το οπλίζουν συνήθως «επιφανείς» άνθρωποι που δε θέλουν να λερώσουν τα χέρια τους με το αίμα των αντιπάλων τους. Παρά μόνο να επωφεληθούν από τον αφανισμό τους.

Από τα γεγονότα του ’63 κρατάμε την αυταπάρνηση του νεαρού τότε ανακριτή Χρήστου Σαρτζετάκη ο οποίος, αψηφώντας ισχυρότατες πιέσεις, έφτασε την έρευνά του στα άκρα. Και εξιχνίασε μια υπόθεση που χωρίς αυτόν εύκολα θα θεωρείτο «ατύχημα» (όπως π.χ. ο θάνατος του Αλέκου Παναγούλη).

Κρατάμε επίσης την αυταπάρνηση του επονομαζόμενου «Τίγρη» (Μανώλης Χατζηαποστόλου) ο οποίος κυνήγησε τρέχοντας τους Γκοτζαμάνη-Εμμανουηλίδη που με το τρίκυκλο πέρασαν δίπλα από τον Γρηγόρη Λαμπράκη και τον χτύπησαν θανάσιμα στο κεφάλι. Στο τέλος της ζωής του γνώρισα τον «Τίγρη» καθώς είχε ψησταριά στα Βριλήσσια. Το μόνο του παράσημο ήταν η αναγνώριση του κόσμου.

Κρατάμε τέλος την ουσιαστική συμβολή τριών δημοσιογράφων στην εξιχνίαση της υπόθεσης: Γιώργος Μπέρτσος, Γιώργος Ρωμαίος, Γιάννης Βούλτεψης. Χωρίς αυτούς δε θα υπήρχαν ούτε φωτογραφίες των παρακρατικών, ούτε πολλοί βασικοί μάρτυρες.

Σήμερα ευτυχώς η ελληνική κοινωνία έχει προχωρήσει πάρα πολύ. Αυτά που συμβαίνουν τώρα στο Πακιστάν κάποτε τα ζήσαμε κι εδώ αλλά μας φαίνονται πια πολύ μακρινά, γεωγραφικά και χρονικά. Δε φαίνεται να υπάρχουν εδώ παρακρατικές οργανώσεις που με την ανοχή, τη συγκάλυψη ή την υποστήριξη του επίσημου κράτους εξυφαίνουν σχέδια αποσταθεροποίησης του πολιτεύματος προς όφελος των (εκάστοτε) κυβερνώντων.

Όμως μαζί μοιάζουν να ξεθώριασαν και τα πρότυπα του Μάη του ’63:

Η δικαιοσύνη μαστίζεται συχνά από φαινόμενα διαφθοράς, με το λεγόμενο «παραδικαστικό κύκλωμα» να μην έχει πλήρως ξεκαθαρίσει. Κανένας Ζορμπάς σήμερα δεν μπορεί να αποδείξει τι έγινε με τα δομημένα ομόλογα.

Η κοινωνία θεωρεί γραφικό όποιον θυσιάζει την προσωπική του γαλήνη και ευμάρεια για να περιφρουρήσει το λεγόμενο «κοινό καλό». Πρότυπο επιτυχίας είναι μόνο εκείνος που έχει εξασφαλίσει τηλεοπτικό χρόνο.

Οι δημοσιογράφοι έχουν σήμερα μεγαλύτερη εξουσία από ποτέ, αλλά περισσότερο θεωρούν το επάγγελμά τους προθάλαμο για την πολιτική παρά λειτούργημα. Και σπανίζουν οι δημοσιογράφοι που κάνουν πραγματικά αδέσμευτο ρεπορτάζ.

Φυσικά υπάρχουν πάντα οι εξαιρέσεις. Η ισοπέδωση ευνοεί τους ανίκανους, γιατί τους κάνει όλους να μοιάζουν σαν αυτούς. Και το 1963 ίσως να ήταν εξαίρεση οι προαναφερθέντες...

Πρωτοχρονιά του 2008 ξημερώνει σε λίγο. Κοιτάμε μπροστά, όχι πίσω. Το χθες όμως μας δείχνει πάντα τι να αποφεύγουμε. Είναι παράδειγμα προς αποφυγή και οδηγός για το καλύτερο. Αν δεν ξέρουμε τι έχουμε πίσω μας, πάμε πίσω χωρίς να το ξέρουμε!

Τα πράγματα έχουν εμφανώς βελτιωθεί στην Ελλάδα. Όμως μπορούν να γίνουν και καλύτερα! Και θα γίνουν, αν κάνουμε όλοι μας κανόνα τις εξαιρέσεις!

Καλή Χρονιά να έχουμε!