Τρίτη 25 Νοεμβρίου 2008

Η μαία, το επίδομα κι η άδεια


Στην Ελλάδα η φοροδιαφυγή θεωρείται τεκμήριο εξυπνάδας. Ταχύρυθμα μαθήματα φοροδιαφυγής παραδίδουν όλοι: από έναν φίλο, μέχρι έναν υπουργό.

Σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες, αντίθετα, αν πεις ότι ξέρεις να φοροδιαφεύγεις είναι πιο πιθανό να σε καταγγείλουν, παρά να παραδειγματιστούν. Γιατί άραγε;

Ας δούμε 3 παραδείγματα:

Έστω ότι εργάζεσαι στην Ολλανδία κι αποκτάς παιδί. Το κράτος στέλνει στο σπίτι μαία! Η οποία τους πρώτους μήνες φροντίζει το παιδί, κάνει τα ψώνια της οικογένειας και βοηθάει στο νοικοκυριό. Κι όλ’ αυτά εντελώς δωρεάν.

Έστω τώρα ότι κάνεις παιδί στη Φινλανδία. Το κράτος εκεί επιδοτεί κάθε οικογένεια με €600 τον μήνα για κάθε παιδί που αποκτάει, μέχρι αυτό να συμπληρώσει το 3ο έτος της ηλικίας του (€21.600 σε μια 3ετία).

Έστω, τέλος, ότι γεννάς στη Σουηδία. Νοσηλεύεσαι σε δημόσιο νοσοκομείο, με κόστος νοσηλείας 5,80 €/μέρα. Κατόπιν, παρέχεται στους 2 γονείς αθροιστικά 15 μήνες άδεια, μετ’ αποδοχών, για τη φροντίδα του παιδιού.

Υπάρχουν δεκάδες παρόμοια παραδείγματα. Τι δείχνουν;

Ότι σε πολλά κράτη παράγουν κοινωνική πολιτική, επειδή έχουν φορολογική δικαιοσύνη. Εισπράττουν δίκαια και κατανέμουν δίκαια, δηλαδή.

Εκεί «Κοινωνική Πολιτική» σημαίνει εξασφάλιση παροχών για όλους.

Εδώ η «κοινωνική προσφορά» της (εκάστοτε) εξουσίας είναι ο διορισμός των ημετέρων αφισοκολλητών.

Εκεί οι πολίτες ξέρουν πως αν οι ίδιοι δεν πληρώσουν τους φόρους τους, το κράτος δε θα έχει χρήματα για να χρηματοδοτήσει την κοινωνική του πολιτική.

Εδώ τα εισοδήματα ενός μικρομεσαίου δεν αρκούν για το απαραίτητο «φακελάκι» της καισαρικής, τα γάλατα του μήνα και την κυρία που κρατάει το παιδί.

Εκεί η ευθύνη είναι ατομική και το όφελος συλλογικό. Οι πολίτες έχουν πειστεί ότι όλοι φορολογούνται για το κοινό καλό.

Εδώ συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο: η ευθύνη είναι συλλογική και το όφελος ατομικό. Όταν κάτι δεν πάει καλά, φταίμε όλοι. Στα κέρδη όμως ο καθένας είναι μόνος του...

Είναι βέβαιο ότι οι οργανωμένες κοινωνικές παροχές θα φέρουν κι εδώ συλλογικό όφελος. Ομαδοποιώντας τα κόστη που όλοι κάνουμε μεμονωμένα, θα έχουμε σημαντικές οικονομίες κλίμακος. Περισσότερο θα ωφεληθούν οι ανίσχυροι.

Όμως οι κοινωνικές παροχές χρειάζονται έσοδα και τα έσοδα προϋποθέτουν εμπιστοσύνη από τους πολίτες.

Πώς όμως να αξιώσεις εδώ εμπιστοσύνη; Όταν με τους φόρους κατασκευάζονται ακίνητα που χαρίζονται σε παπάδες; Όταν το κράτος χρηματοδοτεί απλόχερα μόνο την κρίση των ισχυρών; Όταν οι ανεξάρτητες αρχές ξηλώνονται, επειδή ελέγχουν;

Έχουμε τις ίδιες ακριβώς ανάγκες με τους υπόλοιπους λαούς. Δεν είμαστε ούτε χειρότεροι άνθρωποι, ούτε πιο πονηροί.

Όμως το κράτος εδώ είναι ανίκανο να επιβάλλει κανόνες κι η κρατική εξουσία θεωρείται λάφυρο. Γι’ αυτό όλοι θέλουν να γίνουν πειρατές!

32 σχόλια:

dyosmaraki είπε...

Πολύ εύστοχη η ανάρτησή σου και πολύ επίκαιρη.
Βέβαια πιστεύω πως κανόνες υπάρχουν πολλοί (νόμοι δηλαδή). Στην εφαρμογή τους κολλάνε όλοι αφού τα παραθυράκια είναι περισσότερα από τους νόμους και αφού εδώ ως γνωστόν η ευθύνη είναι συλλογική αλλά το όφελος ατομικό.

Καλό βράδυ εύχομαι ikor

ΥΓ. Δεν γνώριζα τα στοιχεία που αναφέρεις για τις κοινωνικές παροχές σε άλλες χώρες. Μήπως να μετακομίζαμε?

ikor είπε...

Καλησπέρα dyosmaraki.

Πράγματι, νόμοι υπάρχουν. Αλλά είναι τόσοι πολλοί που ο ένας αναιρεί τον άλλον...

Άσε που ο κόσμος δεν ξέρει πού πάνε οι φόροι του.

Κάθε νέος φόρος πρέπει στο εξής να συνοδεύεται από αιτιολογική έκθεση για το πού θα διατεθεί!

Υ.Γ.: Αν φτιάξουν εδώ τα πράγματα, θα μεταναστεύουν οι άλλοι εδώ!

Meropi είπε...

Ikor μου,
καλησπέρα. Πολύ σωστά επισημαίνεις ότι η πληρωμή φόρων αποτελεί καθήκον του πολίτη απέναντι στην Πολιτεία. Όμως εδώ η Πολιτεία ακόμα δεν έχει αποσπάσει την εμπιστοσύνη των πολιτών ότι αφενός μεν επιβάλλει δίκαιους φόρους και αφετέρου ότι τους διοχετεύει σωστά.

VAD είπε...

Πάσχουμε και από κοινωνική πολιτική και από κοινωνική συνείδηση!Το προεκλογικό στο διηνεκές σύνθημα του Καραμανλή για τους τρίτεκνους,αν και όπως φάνηκε μόνο προεκλογικό πυροτέχνημα ήταν κα παραμένει,συνάντησε τη σφοδρή αντίδραση των πολύτεκνων,γιατί θεώρησαν ότι θα χάσουν προνόμια!

ikor είπε...

Meropi καλησπέρα!

Όπως έγραψα και πριν, νομίζω ότι κάθε φόρος πρέπει να συνοδεύεται από ποσοστά:

Χ% θα χρηματοδοτήσει την Α δράση, Ψ% θα χρηματοδοτήσει τον Β τομέα και το υπόλοιπο Ω% θα πάει στα κρατικά ταμεία.

Αν αυτό αρχίσει να γίνεται, σιγά-σιγά θ' αποκτήσει εμπιστοσύνη ο κόσμος.

Όσο για τους "δίκαιους" φόρους, είναι μεγάλη κουβέντα...

ikor είπε...

VaD, καλησπέρα!

Δυστυχώς ισχύει αυτό που λες. Η κοινωνική συνείδηση είναι πολύ δύσκολο να επιτευχθεί.

Δύσκολα μπορείς να πείσεις ότι η ευθύνη είναι ατομική και το όφελος συλλογικό. Ότι μέσα από το συλλογικό όφελος, θα κερδίσεις κι εσύ που σήμερα αντιδράς.

Κάποιοι όμως το έχουν καταφέρει. Άρα γίνεται!

NdN είπε...

Πολύ καλό το κείμενο σου φίλε Ikor.

Η φορολογία στη Σουηδία ανέρχεται μέχρι και το 60% του μισθού, αλλά ο πολίτης απολαμβάνει ένα σωρό από ποιοτικές υπηρεσίες. Από την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη μέχρι τους δρόμους που δεν κλείνουν ποτέ αν και χιονίζει 5 μήνες.

Κάτι παρόμοι συμβαίνει και στην Αγγλία. Τα έξοδα για τη συντήρηση αυτοκινήτου είναι 4πλάσσια από την Ελλάδα, αλλά δεν υπάρχουν δίοδια και σπάνια να δεις ατυχήματα. Οι λόγοι προφανείς.

Καλή σου μέρα!

barel είπε...

ikor εαν πεις σε έαν απο τις χώρες που προανέφερες να κλέψει το κράτος θα παρεξηγηθεί. Εδώ έχουμε δυστυχώς άλλη αντίληψη που δεν ήταν πάντα ετσι. Άλλωστε στην Αρχαία Ελλάδα πρώτο μέλλημα ήταν η φροντίδα του δήμου κτλ και μετά το ιδιωτικό. Για αυτό και έφτιαξαν Παρθενώνες ενώ έμεναν σε πλύθινα σπίτια. Βέβαια στη πορεία χαλάσαμε και έχουμε αυτό το συλλεκτικό κομμάτι που λέγεται Νεοέλληνας. Ο οποίος έχει και ένα δίκιο αφού με κλέβει το κράτος, κλέβουν οι κρατικοί λειτουργεί, ας κλέψω και εγώ.

tzonakos είπε...

Εξαιρετικό θέμα ikor.
Με άλλα λόγια εκει πιάνει τόπο η κάθε θυσία, εδω σκορπά και χάνεται.
Με θλίβει φοβερά το οτι θα βρεθούν πολλοί να σου πουν οτι "εμείς δεν θα γίνουμε Σκανδιναβία" απορρίπτοντας τα πάντα καιεξακολουθώντας να μην εμπιστεύονται αυτούς που μας κυβερνούν.
Κι οι κυβερνώντες απο την άλλη φροντίζουν να τους επιβεβαιώνουν.

Χρειάζεται κάποιος να αναλάβει να αλλάξει αυτα τα στραβά, να αποκτήσει ο κόσμος εμπιστοσύνη στο Κράτος, και στους συμπολίτες του.

Καλό απόγευμα.

ikor είπε...

Καλησπέρα NdN και σ' ευχαριστώ.

Είναι προφανές ότι στη Σουηδία, στην Αγγλία και αλλού έχουν καταλάβει την έννοια της οικονομίας κλίμακος.

Και έχουν πείσει τους πολίτες ότι οι φόροι έχουν σκοπό. Ότι με τους φόρους παράγουν προστιθέμενη αξία και γλιτώνουν τους πολίτες από πολλά έξοδα.

Εδώ έχουμε πολύ δρόμο ακόμα...

ikor είπε...

Καλησπέρα barel. Μέχρι να πειστούμε ότι η ατομική ευθύνη θα δημιουργήσει τεράστιο συλλογικό όφελος, έτσι θα είναι τα πράγματα.

Ο Νεοέλληνας δυστυχώς εκπαιδεύτηκε έτσι, δε γεννήθηκε έτσι.

Γι' αυτό, αυτόν τον φαύλο κύκλο το κράτος πρέπει να τον σπάσει δίνοντας το καλό παράδειγμα.

Αντί π.χ. να μειώνει το Πρόγραμμα των Δημοσίων Επενδύσεων και να αυξάνει τις Δαπάνες, να κάνει το ακριβώς αντίθετο!

Και να θεσπίσει λογοδοσία στην αξιοποίηση των φόρων!!

ikor είπε...

Καλησπέρα tzonako. Πράγματι, το θέμα είναι σημαντικό.

Οι θυσίες εδώ σκορπούν και χάνονται, γιατί συνήθως μεσολαβούν στη διαχείρισή τους ορισμένοι κρατικοί λειτουργοί που θεωρούν ότι το κράτος ΤΟΥΣ ΑΝΗΚΕΙ!

Κι αυτό, περιέργως, το επικροτούν πολλοί πολίτες! Επειδή στο πρόσωπο ενός βουλευτή βλέπουν εκείνον που θα τους βολέψει κι όχι εκείνον που πρέπει να λύσει κοινά προβλήματα.

Για ν' αλλάξουν τα στραβά, πρέπει ν' αλλάξει η νοοτροπία μας. Κι αυτό θα γίνει βήμα-βήμα.

Ανώνυμος είπε...

Πόσο δίκαιο έχεις ikor.
Κανείς δε ξέρει που πάνε τα λεφτά των φόρων (αν και όλοι έχουνε μια ιδέα σε ποιανών τη τζέπη καταλήγουν).
Δύσκολο να αλλάξει κάτι...

Nikos Lioliopoulos είπε...

Ma και βέβαια θα φοροδιαφύγω. Τιμωρήθηκε ποτέ κανείς; Στην Ελλάδα έχουμε απο τους χαμηλότερους φόρους εισοδήματος παγκοσμίως .Αυτό σημαίνει οτι μπορείς να βγάζεις όσα θες δίνοντας ελάχιστα στο κράτος. Είμαστε ο παράδεισος της πλουτοκρατίας..
Υ.Γ. πολύ ενδιαφέρον κείμενο.

tzonakos είπε...

Liliopoulos εγω που ειμαι μισθωτός, μπορώ να το κάνω αυτο ;

cynical είπε...

@Ikor, πολύ ωραιο κειμενο, πάλι! Οι σχεσεις σ' αυτη τη χωρα ειναι διαταρεγμενες προς οποιαδηποτε κατευθυνση και επιπεδο. Και ποτε δεν ηταν ομαλες. Απο συστάσεώς του τα ιδια και απαράλλαχτα. Ο πρωτος εκμαυλιστης και αθετης υποχρεωσεων ειναι το ιδιο το κρατος. Για παραδειγμα, δεν εχω παρει ακομα επιστροφη φορου!

Laplace είπε...

καλημερα φιλε!
μαρεσει πολυ η αναρτηση κ το blog σου,γραφεις ,λιτα,περιεκτικα χωρις πολλα πολλα,στοχευμενα ΑΚΡΙΒΩΣ στο κεντρο του προβληματος!
μακαρι να μπορουσαν ολοι να διαβαζαν αυτη την αναρτηση,μηπως κ ξυπνουσαν...
ευθυνη βεβαια εχουμε ολοι,αλλα τουλαχιστον εμεις ΒΛΕΠΟΥΜΕ τις ευθυνες μας..δεν στρουθοκαμηλιζουμε..
καλημερες

ikor είπε...

elgrecogr, καλώς ήρθες!

Όσο υπάρχει μόνο προϋπολογισμός και όχι ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ, τόσο θα χάνονται οι κόποι μας στα ενδιάμεσα επίπεδα της εξουσίας...

Από την πηγή (φορολογούμενος) μέχρι τον τελικό προορισμό μεσολαβούν πολλοί και δεν ελέγχεται κανένας!

ikor είπε...

Nikos.Lioliopoulos, καλώς ήρθες και σ' ευχαριστώ.

Θέτεις ένα ενδιαφέρον θέμα: αν χαμηλώσουν οι φορολογικοί συντελεστές, θα αυξηθούν ή θα μειωθούν τα έσοδα από τους φόρους;

Εδώ φαίνεται ότι μειώνονται, γιατί κανείς δεν ελέγχει τη φοροδιαφυγή.

Όμως δεν είναι τόσο αυτονόητο ότι πρέπει να φοροδιαφεύγουμε!

Πιστεύω ότι αν το κράτος πείσει πως αξιοποιεί τους φόρους, θα προκύψουν οικονομίες κλίμακος για όλους και όλοι θα κερδίσουμε.

ikor είπε...

tzonako, καλησπέρα!

Δείχνεις εύστοχα ότι η φοροδιαφυγή παράγει κι άλλη μια ανισότητα: χωρίζει τους ανθρώπους σ' εκείνους που μπορούν να φοροδιαφύγουν και σ' εκείνους που δεν μπορούν.

Επειδή μάλιστα έχει παγιωθεί η άποψη ότι όσοι μπορούν, φοροδιαφεύγουν, εκείνοι που δεν μπορούν ψάχνουν συχνά άλλους "τρόπους" για να καλύψουν το κενό...

(Και δεν αναφέρομαι φυσικά σε σένα!)

Φαύλος κύκλος δηλαδή!

ikor είπε...

Καλησπέρα cynical. Σ' ευχαριστώ!

Πράγματι, όταν χρωστάς στο κράτος δεν μπορείς να εκδώσεις κανένα πιστοποιητικό.

Όταν όμως σου χρωστάει, σφυρίζει αδιάφορα. Παίζει καθυστέρηση...

Ίσως θα έπρεπε να συμψηφίζονται τα κρατικά χρέη προς τους πολίτες & τις επιχειρήσεις με τις οφειλές τους προς το κράτος.

Να μη χρειάζεται δλδ να πληρώσεις φόρο στο κράτος, όταν έχεις να λάβεις από αυτό.

Υ.Γ.: Θα προσπαθήσω να έρθω την Κυριακή.

ikor είπε...

laplace78, σ' ευχαριστώ πολύ για τα καλά σου λόγια. Και το δικό σου blog είναι πρόσφατη ανακάλυψη για μένα και ειλικρινά μ' αρέσει πολύ ο απλός τρόπος που θέτεις τα ζητήματα.

Για να δει κάποιος τις ευθύνες του πάντως, πρέπει το κράτος να τον πείσει. Δεν αρκεί (και δεν υπάρχει) η φιλοτιμία του κόσμου.

Αν οι πολίτες δε δούμε να παράγεται προστιθέμενη αξία από τους φόρους μας, το πρόβλημα διαρκώς θα χειροτερεύει.

Καλό μεσημέρι!

ΚΩΣΤΑΣ ΒΛΟΥΤΗΣ είπε...

Εδώ, αγόρι μου (τα έχω πάρει στο κρανίο, τώρα), νομίζεις ότι έχουμε κοινωνική πολιτικη;

Σωστή;

Δε βλέπεις τί γίνεται;

Τηλεόραση βλέπεις;

Που "ρέει" το δράμα του κοσμάκη στς οθόνες και ένας Αυτιάς (έχει θέμα, τί να κάνουμε...)να ξαγρυπνά με τα βάσανα του απλού πολίτη...

Δίνουμε (πολύ σωστά) τους φόρους μας και δεν έχουμε ίση μεταχείρηση...

Οπότε...

...Άσε που δεν ζει και η (αξέχαστη) μαμή, Γεωργία Βασιλειάδου.

Τί να λέμε...

Την πολύ καλημέρα μου.

vloutiw.wordpress.com
vloutis.blogspot.com

ikor είπε...

Κύριε Βλουτή καλησπέρα και καλώς ήρθατε!

Συμμερίζομαι την οργή σας. Κοινωνική πολιτική στην Ελλάδα σήμερα σημαίνει κυρίως διορισμός ημετέρων...

Όχι μόνο γιατί αυτό κάνουν οι κυβερνήσεις, αλλά γιατί αυτό φαίνεται πως θέλει κι ο κόσμος!

Νομίζω ότι μόνο με έλεγχο, λογοδοσία, απολογισμό και σύνδεση των φόρων με συγκεκριμένες κοινωνικές δράσεις θα αντιμετωπιστεί το ζήτημα.

TeddyBoy είπε...

Τα παραδείγματα των χωρών που αναφέρεις είναι πολύ εύστοχα.
Ειδικά το μοντέλο των Σκανδιναβικών χωρών είναι κατά τη γνώμη μου το μόνο που θα έπρεπε να κοιτάει η Ελλάδα.

Η Φινλανδία και η Σουηδία είναι χώρες με μικρότερο πληθυσμό και λιγότερα γεωφυσικά πλεονεκτήματα απ' την Ελλάδα.
Παρ' όλα αυτά η οικονομίες τους και το επίπεδο διαβίωσης των πολιτών τους είναι πολύ ανώτερα απ' τα αντίστοιχα δικά μας.

Και φυσικά για να αλλάξει η άρρωστη ελληνική νοοτροπία, πρώτα πρέπει να αλλάξει η παιδεία.
Η παιδεία είναι ο θεμέλιος λίθος των πάντων.
Και αυτό το έχουν καταλάβει καλά εκεί στην Σκανδιναβία..

ikor είπε...

Πολύ σωστό TeddyBoy. Από την Παιδεία ξεκινούν όλα!

Εκεί, απ' ό,τι φαίνεται, έχουν πετύχει μέσα από την παιδεία να έχουν σκέψη κριτική και συλλογική.

Η Παιδεία επίσης τους έχει βοηθήσει να αξιολογούν ως σημαντικό προσόν ενός πολιτικού την ικανότητα δημιουργίας ίσων ευκαιριών και όχι τη μεμονωμένη βόλεψη του ψηφοφόρου.

Καλώς ήρθες!

Ναπoλέων είπε...

Τί βαρβαρότητες είν' αυτές, Ικόρ;;;

Άκου εκεί...«όλοι θέλουν να γίνουν πειρατές»...

Έχουν αλλάξει τα πράγματα:

- Τί θέλεις να γίνεις Γιωργάκη, όταν μεγαλώσεις;;;
- Συνταξιούχος!

Όπως και νά 'χει...
Καλή βδομάδα, Καλό μήνα,
Καλό μας κουράγιο (θα χρειαστεί μπόλικο...)

α-α-ε
Ν.

ikor είπε...

Καλή βδομάδα και καλό μήνα φίλε Ναπολέοντα!

Έτσι όπως πάμε, η λέξη "συνταξιούχος" θα είναι άγνωστη σε λίγα χρόνια.

tzonakos είπε...

"Αναξιοπαθούχος"

ikor είπε...

Λακωνικό κι ωραίο tzonako!

Καλό μήνα!

busy bee είπε...

"Εκεί η ευθύνη είναι ατομική και το όφελος συλλογικό"....και συμπεριφέρονται συλλογικά!
Ωρα καλή!

ikor είπε...

Έχεις δίκιο busy bee. Έχουν συλλογική συμπεριφορά.

Γιατί έχουν πειστεί ότι θα έχουν ΚΑΙ ατομικό όφελος μέσα από αυτό.

Έχουν κατανοήσει τι σημαίνει "οικονομία κλίμακος".

Καλό μήνα!