Πέμπτη 12 Νοεμβρίου 2009

Συνέπειες αυθαίρετης δόμησης

Στη συζήτηση για τις αιτίες της αυθαίρετης δόμησης είδαμε ποιες είναι οι κυριότερες ρίζες του προβλήματος. Η σημασία όμως του προβλήματος φαίνεται από τις συνέπειες που έχει για όλους μας.

Η σημερινή γιγάντωση της αυθαίρετης δόμησης έχει ήδη επιφέρει δυσμενείς κοινωνικές, οικονομικές και πολεοδομικές επιπτώσεις. Τέσσερις νομίζω πως είναι οι κυριότερες:

1) Κατ’ αρχάς, ισοπεδώνεται ο νομοταγής πολίτης με τον αυθαιρετούντα. Πολλές φορές μάλιστα η κοινωνία αντιμετωπίζει σαν «κορόιδο» αυτόν που δεν αυθαιρετεί! Αυτό, σε συνδυασμό με τη νομιμοποίηση της χθεσινής αυθαιρεσίας (των ολίγων) είναι τα θεμέλια για την αυριανή αυθαιρεσία (των πολλών).

2) Τα αυθαίρετα κτίσματα δεν έχουν ούτε επαρκή στατική ευστάθεια έναντι σεισμικών δράσεων, ούτε επαρκή προστασία έναντι ενεργειακών απωλειών. Γιατί οι κατασκευές γίνονται βιαστικά και χωρίς τις αντίστοιχες μελέτες, ώστε να προλάβουν οι αυθαιρετούντες τον πιθανό έλεγχο.

3) Οι Έλληνες μηχανικοί ασκούν το επάγγελμά τους μέσα σε καθεστώς πλήρους ανομίας, αδιαφάνειας και αθέμιτου ανταγωνισμού. Ο μηχανικός που λέει το εύκολο «ναι» στην αυθαιρεσία προτιμάται συνήθως έναντι εκείνου που αντιστέκεται.

4) Δυσχεραίνεται ο πολεοδομικός σχεδιασμός των πόλεων και μετατρέπονται υπαίθριες ζώνες σε άναρχο ημιαστικό χώρο, με ανεπανόρθωτη καταστροφή του περιβάλλοντος.

Ας δούμε ένα συγκεκριμένο παράδειγμα για το τελευταίο:

Το κλείσιμο των ημιυπαίθριων χώρων, ένα μικρό μόνο κεφάλαιο στο βιβλίο «Αυθαίρετη Δόμηση», αυξάνει κατά 20% περίπου τη δόμηση ολόκληρων περιοχών.

Αν το δει κανείς αυτό σε επίπεδο σπιτιού, δημιουργείται «απλώς» ένα επιπλέον δωμάτιο. «Κανένα πρόβλημα», θα πει κάποιος...

Αν όμως το δούμε μακροσκοπικά, το πρόβλημα είναι ιδιαίτερα μεγάλο!

Π.χ. σε ένα οικόπεδο όπου μπορούσε κάποιος να χτίσει 500 τ.μ. βάσει συντελεστή δόμησης, θα έφτιαχνε νομίμως 5 διαμερίσματα των 100 τ.μ.

Χωρίς έλεγχο όμως, κατασκευάζει συνολικά 600 τ.μ. (500 τ.μ. εντός συντελεστή δόμησης + 100 τ.μ. παράνομα κλεισμένους ημιυπαίθριους χώρους, μοιρασμένους σε κάθε όροφο) τα οποία δημιουργούν τελικά 6 διαμερίσματα των 100 τ.μ.!

Δηλαδή προσελκύει σε μια γειτονιά 1 παραπάνω νοικοκυριό, με 2-3 περισσότερα αυτοκίνητα και 3-4 περισσότερους κατοίκους. Οι ανάγκες αυτές δεν έχουν μελετηθεί στον σχεδιασμό των πόλεών μας (απαιτούμενοι ελεύθεροι χώροι, σχολεία κλπ.).

Έτσι, το οδικό δίκτυο που εξυπηρετεί περιοχές με έντονη αυθαίρετη δόμηση φτάνει γρήγορα σε επίπεδα κορεσμού. Με αποτέλεσμα να υπάρχει πίεση για χωρίς πλάνο επέκτασή του, που τελικά οδηγεί σε νέο όργιο αυθαίρετης δόμησης.

Αυτός ο φαύλος κύκλος υποθηκεύει το μέλλον μας. Το πρόβλημα εντείνεται, όταν σε περιόδους κρίσεων δεν υπάρχει πολιτική βούληση και χωροταξικός σχεδιασμός.

Καταλαβαίνουμε τώρα γιατί δεν υπάρχουν επαρκείς ελεύθεροι χώροι για όλους; Καταλαβαίνουμε γιατί παρατηρείται κυκλοφοριακή συμφόρηση; Γιατί οι αυθαίρετες κατασκευές και αλλαγές χρήσης επιβαρύνουν συνολικά το κοινωνικό σύνολο.

Γι’ αυτό πιστεύω πως ήρθε η ώρα να πάψουμε να θεωρούμε «κοινωνικό αίτημα» την αντιμετώπιση της έως τώρα αυθαίρετης δόμησης και να παραδεχτούμε ότι το μεγάλο κοινωνικό πρόβλημα είναι η αυθαίρετη δόμηση αυτή καθεαυτή.

Προέχει λοιπόν να σταματήσουμε άμεσα το φαινόμενο και μετά θα δούμε πώς αντιμετωπίζουμε την υφιστάμενη κατάσταση.

Γιατί αν συνεχίσουμε να κρύβουμε το πρόβλημα κάτω από το χαλί, σύντομα οι επιπτώσεις στην ποιότητα της ζωής μας θα αυξάνονται εκθετικά και κατά τρόπο μη αναστρέψιμο.

Εσείς ποιες πιστεύετε ότι είναι οι κυριότερες συνέπειες της αυθαίρετης δόμησης;

[Η φωτογραφία είναι από εδώ.]

18 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

αγαπητε φιλε καλημερα , εγω πιστευω οτι η κυριωτερη συνεπεια η 1) που αναφερεις , η αυθαιρεσια εχει γινει το κυριο εθνολογικο μας γνωρισμα ,ξερουμε ολοι οτι δεν υπαρχει δικαιοσυνη κι΄αυτο εχει σαν συνεπεια να καταγραφετε στο υποσυνειδητο μας...οποιος μπορει καταπατει οποια γη η νομο τουρχεται βολικα..

Ανώνυμος είπε...

Δεν χρειάζονται πολλά λόγια.
Για όποιον θέλει να δει χειροπιαστά τα αποτέλεσμα, γιατί είμαι σίγουρη ότι λόγω επαγγέλματος τα γνωρίζεις πολύ καλά, ας κάνει μια βολτίτσα στην ...Ανατολική Αττική.

Αν σας πέφτει κάπως μακριά κάντε μια εικονική περιήγηση

http://ore-ti-me-les.blogspot.com/2009/06/3.html

Καλημέρες

aKanonisti είπε...

Καλημέρα...
για μένα η μεγαλύτερη συνέπεια είναι κυρίως ηθική... διότι υπάρχει ένας νόμος ισονομίας ο οποίος υποβαθμίζεται από τον πολίτη και την πολιτεία...

Σίγουρα είναι και η υποβάθμιση των αστικών υποδομών και της ποιότητας ζωής... όμως αυτά θεωρώ πως είναι ήδη υποβαθμισμένα λόγω πολιτικών σκοπιμοτήτων...

:-)))

kariatida62 είπε...

IKOR,ΚΑΛΗΜΕΡΑ!
Τι να σου λέω τώρα? Επι δύο χρόνια τώρα ψάχνω ν'αγοράσω ένα σπίτι γύρω στα 120 τ.μ.(όχι κάτι πια το εξαιρετικό, ένα σπίτι που να καλύπτει τις ανάγκες μιας 4μελούς οικογένειας) και το τι
έχουν δεί τα μάτια μου απο παρανομείες και αυθαιρεσίες δεν μπορώ να σου περιγράψω!!! Δεν μιλώ μόνο για ημιυπαίθριους χώρους, μιλώ για ολόκληρους ορόφους παράνομους...υπόγειοι χώροι (αποθήκες και γκαράζ) που χαρακτηρίζονται κύριοι χώροι και πωλιούνται 4000 το τετραγωνικό! Σ'όλες τις περιοχές, στα νότια δε προάστια γίνεται το έλα να δείς!
Απογοητεύτηκα τόσο πολύ που άλλαξα τα σχέδια και είπα ν'αγοράσω ένα εξοχικό σ'ένα νησάκι εδώ κοντά(μαγεύομαι απο την ομορφιά της θάλασσας). Αλλα δυστυχώς τα ίδια και χειροότερα είναι και στα νησιά.
Εχουν κατέβει όλοι οι αλήτες οι Αθηναίοι κατασκευαστές και συνεχίζουν και εκεί τις αυθαιρεσίες τους και με τιμές απαράδεκτες...βλέπεις εξάντλησαν την Αθήνα και άρχισαν να εκτείνονται και στην περιφέρεια.
Κανείς δεν τους μιλά, κανείς δεν τους ελέγχει και όλοι μα όλοι κάνουν τα σταβά μάτια!
Είμαι σε τέλεια απόγνωση και το μόνο που κάνω είναι να περιμένω...τι περιμένω? να δώ επιτέλους το καινούργιο νομοσχέδιο για τους ημιυπαίθριους χώρους.
Θέλουν να κινηθεί η κτηματοαγορά! Μα πως να κινηθεί με την κατάσταση που επικρατεί. Και ποιος θα μπορέσει να βάλει ένα τέλος και μια τάξη στο μπάχαλο που επικρατεί?
Συγνώμη που δεν απαντώ στα ερωτήματά σου ακριβώς, αλλά σου καταθέτω τον "καυμό" μου και το πρόβλημά μου, που προσπαθώ τόσο καιρό να επενδύσω σωστά τα χρήματά μου και αυτό έχει σταθεί αδύνατο μέχρι στιγμής!

cynical είπε...

Ικορ καλημερα

δεν καταλαβα λιγο το συλλογισμο σου. Αυτα τα επιπλεο 100 τ.μ. αντιστοιχουν σε ενα καινουργιο διαμερισμα με νεους ενοικους, ή απλως μεγαλωνουν τα διαμερισματα των ήδη υπαρχοντων ενοικων; Αν ισχυει το δευτερο, τοτε δεν υπάρχει επιβαρυνση με νεους ανθρωπους στην περιοχη. Απλως οι παλιοι ζουνε σε μεγαλυτερα σπιτια.

Κανω λαθος καπου;

ikor είπε...

valamonte1 καλησπέρα!

Πράγματι, η αυθαιρεσία και η ασυδοσία είναι μεταδοτικές. Εφαρμόζονται παντού και πάντα.

Φτάνουμε έτσι κάποτε στο σημείο να θεωρούμε ότι έχει "πολιτικό κόστος" η εφαρμογή του νόμου...

Αυτή η ισοπέδωση δεν αντέχεται άλλο!

ο δείμος του πολίτη είπε...

Πέρα από τους ημιϋπαίθριους χώρους τα αίτια κρύβονται στη λειτουργία του γραφειοκρατικού κράτους που δεν μπόρεσε να μάθει -και με ευθύνη τοπικών και κεντρικών αρχών και υπαλλήλων- στον πολίτη τη συνέπεια.

ikor είπε...

ΦΟΡΑΔΑ ΣΤ΄ ΑΛΩΝΙ καλησπέρα!

Πολύ καλό το post σου! "Εκτός σχεδίου" γενικότερα είμαστε, θα προσέθετα...

ΟΚ, υπάρχει και το "δημιουργικό χάος". Ωστόσο η πολεοδομική μας οργάνωση ουδεμία σχέση έχει μ' αυτό.

Αφού χτιστεί όλη η Ανατολική Αττική και η κατάσταση θα είναι πια μη αναστρέψιμη, τότε θα γίνει πολεοδομικό "σχέδιο"...

"Ε, τι; Να μας πάρει ο δρόμος 20 τ.μ. από το οικόπεδό μας... Κάτσε να χτίσουμε πρώτα αι μετά φτιάχνουμε δρόμους! Και μετά φτιάχνουμε αποχέτευση! Ώστε μετά να μπορούμε να γκρινιάζουμε ότι οι δρόμοι είναι στενοί και ότι φταίει το κράτος!"

ikor είπε...

aKanonisti καλησπέρα!

Ακριβώς! Η καταπάτηση κάθε είδους ισονομίας είναι βόμβα στα θεμέλια της πολιτείας. Για ποια συλλογικότητα να μιλήσουμε υπό αυτές τις συνθήκες;

Το εργαλείο της υποβάθμισης είναι η αδιαφορία για την αυθαίρετη δόμηση!

Άρα πρέπει ν' αποκτήσει πολιτικό κόστος για τη σιωπηλή πλειοψηφία αυτή η εσκεμμένη ανέχεια του κράτους!

Αλλιώς θα έχει πολιτικό όφελος ΜΟΝΟ η διαρκής νομιμοποίηση (ή έστω μονιμοποίηση) της κάθε είδους αυθαιρεσίας με τις ευλογίες του κράτους...

ikor είπε...

kariatida62 καλησπέρα!

Απαντάς πολύ εύγλωττα στο ερώτημά μου: η ομηρία του πολίτη είναι μια πολύ δυσάρεστη συνέπεια της αυθαίρετης δόμησης!

Σχεδόν κανείς σήμερα δεν μπορεί να βρει σπίτι που να έχει κατασκευαστεί βάσει αδείας. Αυτή η υπεραξία της παρανομίας μάλιστα προεξοφλείται ήδη στην αξία του οικοπέδου...

Η αγορά ακινήτων στην Ελλάδα σήμερα πατάει δηλαδή σε πολύ σαθρό υπόβαθρο!

Κι εγώ περιμένω με μεγάλη αγωνία τον νέο νόμο για την αυθαίρετη δόμηση.

Διατηρώ ορισμένες ελπίδες ότι το κράτος ΔΕΝ ΘΑ ΚΑΝΕΙ ΠΑΛΙ ΤΑ ΣΤΡΑΒΑ ΜΑΤΙΑ!

Είναι μια μεγάλη ευκαιρία! Ελπίζω να μη διαψευστούν οι μεγάλες προσδοκίες για ριζικές ανατροπές στις μέχρι τώρα νοοτροπίες.

Ωστόσο, οφείλουν να ξέρουν αυτοί που αποφασίζουν ότι η διάψευση των μεγάλων προσδοκιών έχει τεράστιο πολιτικό κόστος!

ikor είπε...

Καλησπέρα cynical.

Έστω ότι έχεις ένα οικόπεδο 560 τ.μ. με συντελεστή δόμησης 1. Αυτό σημαίνει ότι μπορείς να χτίσεις 560 τ.μ. νομίμως.

Αφαιρώντας τα τ.μ. των κλιμακοστασίων (περίπου 15 τ.μ. ανά επίπεδο) βγαίνουν καθαρά 500 τ.μ. για διαμερίσματα.

Νομίμως δηλαδή μπορείς να φτιάξεις 5 διαμερίσματα των 100 τ.μ. έκαστο, των οποίων ΟΛΑ τα τ.μ. φαίνονται στην άδεια.

Εσύ όμως θέλεις να κλείσεις ΚΑΙ τους ημιυπαίθριους (20%). Άρα προσθέτεις άλλα 0,20 Χ 500 = 100 τ.μ. παρανόμως κλεισμένων χώρων. Σύνολο 600 τ.μ.

Φτιάχνεις λοιπόν 6 διαμερίσματα των 100 τ.μ. έκαστο.

ΠΡΟΣΟΧΗ όμως: σε αυτήν την περίπτωση δεν φαίνονται όλα τα τ.μ. της πραγματικής κατασκευής στην άδεια!

Έχεις δηλαδή 6 διαμερίσματα που έχουν 83 τ.μ. εντός αδείας και 17 τ.μ. κλεισμένους ημιυπαίθριους!

Άρα, μαζεύοντας αυτά τα 17 τ.μ. από κάθε διαμέρισμα, φτιάχνεις άλλο ένα διαμέρισμα που ΚΑΝΟΝΙΚΑ δεν μπορούσες να φτιάξεις, γιατί δεν είχες τ.μ. νόμιμης δόμησης.

Είναι κατανοητό;

ikor είπε...

Καλησπέρα δείμε του πολίτη!

Το κράτος φταίει και για έναν ακόμη λόγο: που δεν έχει μάθει στον πολίτη ότι το κράτος είναι ο πολίτης!

Ζητώντας νομιμοποίηση μιας αυθαιρεσίας (επειδή και ο γείτονας το ίδιο έκανε) προκαλούμε συνέπειες που μας γυρίζουν μπούμπερανγκ!

Αν δεν το καταλάβουμε αυτό, θα συνεχίσουμε να προκαλούμε την τύχη μας!

kariatida62 είπε...

ikor,δεν θέλω να σ'απογοητεύσω αλλά είμαι σίγουρη ότι ότι θα περικλείει το νομοσχέδιο για την τακτοποίηση θάναι εις βάρος των αγοραστών πολιτών και όχι των κατασκευαστών(αυτούς με κάποιο μαγικό τρόπο το κράτος θα τους προστατεύσει)Όσα διαμερίσματα δεν έχουν πουλήσει οι κατασκευαστές θα κληθούν να πληρώσουν πρόστιμα? Αυτό δεν το πιστεύω!
ΤΏΡΑ για τις άδειες απ'εδώ και πέρα πιστεύω ότι οι ημιυπαίθριοι θα καταργηθούν αλλά σίγουρα κάποια λαμογιά θα εφευρεθεί για '''κονόμα!
Τώρα όσο για την υπεραξία της γής, εγώ νομίζω ότι ήρθε απο τις υψηλές τιμές πώλησης του τετραγωνικού απο τους κ.κ.κατασκευαστές, οι οποίοι ξεσάλωσαν όταν ο κοσμάκης έπαιρνε δάνεια με την σέσουλα απο τις ΄τράπεζες! Οπότε σου λένε οι ιδιοκτήτες γής εμείς κορόιδα ειμαστε να πουλήσουμε το οικοπεδο μας για να θυσαυρίσει ο μηχανικός?
Θα ζητούσουμε τα ανάλογα!...Και το ένα έφερε το άλλο ...αλυσίδα!

Ανώνυμος είπε...

ikor, ολόκληρη η χώρα είναι ημιυπαίθρια και η παρανομία είναι μέρος κάθε ενέργειας ή συναλλαγής. Η τακτοποίηση ή μη των ημιυπαίθριων είναι μια μικρή παρανυχίδα.
Επί πλέον είναι ίσως και προκλητικό να τιμωρηθεί κάποιος που αγόρασε έναν κλεισμένο ημιυπάιθριο (εν γνώσει του) και να βλέπει τις καφετέριες της πλατείας να βάζουν καθίσματα, μετά να τα σκεπάζουν με πλαστικά, στη συνέχεια να τα κλείνουν, κι όλα αυτά χωρίς καμμία συνέπεια. Η ρύθμιση μάλλον εισπρακτική θα είναι και πάλι και όχι μέρος ενός σχεδίου που θα απαλλάξει την κοινωνία από την κατάσταση far west που βρίσκεται.

Artanis είπε...

καλημέρα από ΝΖ, Ικορ μου...

ikor είπε...

kariatida62 καλησπέρα!

Αναμένω με ενδιαφέρον το νομοσχέδιο. Είναι μια μεγάλη ευκαιρία τώρα να εξυγιανθεί η αγορά ακινήτων. Λίγη τόλμη χρειάζεται!

Η αυθαιρεσία δημιουργεί ένα προσωρινό κέρδος για λίγους (οικοπεδούχοι-μεσίτες-κατασκευαστές), αλλά γεννάει μακροπρόθεσμα προβλήματα για όλους μας! Ήρθε ο καιρός να κοπεί αποφασιστικά!!

ikor είπε...

apogone καλησπέρα!

Κοινωνία "σε κατάσταση far west". Πολύ καλό!

Η αυθαιρεσία που δεν τιμωρείται, ανακυκλώνεται. Επίσης, είναι προκλητικό να υπάρχουν δυο μέτρα και δυο σταθμά. Αυτά ο κόσμος τα βλέπει.

Ελπίζω αυτά να τα έχουν καταλάβει οι αρμόδιοι και να μην κρύψουν το πρόβλημα κάτω απ' τα χαλί, όπως συνήθως κάνει το κράτος έως σήμερα.

ikor είπε...

Artanis καλησπέρα από ...τα μέρη σου!

Όχι δεν είμαι ούτε στη Νέα Ζηλανδία, ούτε στο Christchurch!!